Балдардын никеге туруусу адамдын укуктарын одоно бузуу болуп саналат жана жаш кыздарды билим алуудан, ден соолугунан жана жаркын келечегинен ажыратат. Турмушка чыккан жаш кыз, бул потенциалы ишке ашпай турган секелек кыз. Ата-энелер жана коомчулук дагы өз кыздары үчүн бардык жакшы нерселерди каалайт, биз биргелешип иш жүргүзүп, жаш балдардын никеге туруусун токтотуубуз керек.

Кыргызстандын аялдары башка өлкөлөргө салыштырганда өтө эрте куракта бала төрөй башташат. 15-19 курактагы 1000 аялга карата төрөлгөндөрдүн саны  боюнча Кыргызстан 2-орунда турат (Азербайжандан кийин)

Даргерлердин айтымында биологиялык, психологиялык жана социалдык жактан жетилбегендиктен  жаш кыздардын организми эне болууга даяр эмес, ал эми жаш эненин балдары көп көйгөйдүн кесепетинен ден соолугунун төмөн көрсөткүчү менен айырмаланат.

Кыргыз Республикасынын Үй-бүлө кодексинин мыйзамы боюнча аялдарга жана эркектерге никеге турууга  18 жаштан уруксат берилет

Эмне үчүн 18 жашка чейинки никеге турууну эрте деп айтышат?

• Эрте – анткени, мектепти аяктоо керек
• Эрте – анткени, кесипке ээ болуу керек
• Эрте – анткени, организм эне болууга даяр эмес

18 жашка чейин никеге туруу балдарга эмне алып келет?

• кыздардын ден соолугуна, өмүрүнө коркунуч
• алардын балдарынын ден соолугуна, өмүрүнө коркунуч
• кыздарды билим алуу мүмкүнчүлүгүнөн ажыратат
• билими жок кыздар жакшы кесипке ээ болушпайт
• кыздар ар дайым күйөөсүнөн жана анын үй-бүлөсүнөн көз каранды болот
• өмүр бою кыздар аз акча табышат, демек өз балдарына билим бере алышпайт жана жакыр карылыкка туш болушат.

18 жашка чейин никеге туруу мамлекетке эмне таасир тийгизет?

• 18 жашка чейинки куракта кыздарда, адатта ден соолугу начар балдар төрөлүп, калктын генофондуна терс таасир тийгизет;
• билимсиз, жакыр үй-бүлөнүн саны көбөйөт;
• мындай үй-бүлөлөр көп учурда ажырашып кетишет, ошондуктан өлкөдө толук эмес үй-бүлөлөр көбөйөт;
• толук эмес үй-бүлөлөр мамлекеттин колдоосуна муктаж (жөлөк пулдар, жеңилдиктер), бул мамлекеттин бюджетине таасир тийгизет. 

 Жаңы төрөлгөн балдардын өлүмүнүн көрсөткүчү:

Мыйзам эмне дейт? 155-1-берене. Диний ырым-жырымдарды өткөрүүдө нике курагы жөнүндө мыйзамдарды бузуу •         Нике курагы жөнүндө мыйзамдарды бузуу менен   никеге туруу боюнча диний каада жасалган адамдын (кыздын) ата-энелери (аларды алмаштыруучу адамдар), никеге туруу боюнча диний кааданы жасаган адам,  булар менен бирдей эле жашы жетпеген менен никеге туруп жаткан адам – 3 жылдан 5 жылга чейинки мөөнөткө эркиндигинен ажыратууга жазаланат.   154-берене. Он жети жашка толо элек адамды иш жүзүндө никелик мамилелерге өтүүгө мажбурлоо •           (1) жүздөн беш жүзгө чейинки эсептик көрсөткүчтөрдүн өлчөмүндөгү айыпка же болбосо эки жылга чейинки мөөнөткө түзөтүү жумуштарына, же болбосо беш жылга чейинки мөөнөткө эркиндигин чектөөгө жазаланат. •         (2) он жети жашка толо элек адамды иш жүзүндө никелик мамилелерге өтүү үчүн ала качуу – беш жылдан он жылга чейинки мөөнөткө эркиндигинен ажыратууга жазаланат

 

 

  Маалымат БУУӨПтүн Гендердик программасынын колдоосу менен «Демократиялык
процессин изилдөө борбору» тарабынан
даярдалды

Декабрь, 2017-жыл